Światowy Tydzień Wiedzy o Antybiotykach
18 listopada obchodzimy Światowy Dzień Wiedzy o Antybiotykach, dzień poświęcony zwróceniu uwagi na globalny problem antybiotykoodporności. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) donosi, że wiek XXI może stać się erą post antybiotykową, gdzie nawet łagodne zakażenia mogą prowadzić do tragicznych skutków. Historia antybiotyków jest pełna sukcesów, ale także wyzwań, które dzisiaj stawiają przed nami poważne zagrożenia.
Gdy penicylina została wprowadzona, już wiedziano o zjawisku oporności. W połowie lat 50, ponad 50% gronkowców złocistych było opornych na ten antybiotyk. Metycylina wprowadzona w 1959 r., również szybko doczekała się opornego szczepu. Karbapenemy leki ostatniej szansy w latach 80, straciły swoją skuteczność przez pojawienie się karbapenemaz – enzymów opornych na te antybiotyki. Antybiotykooporność wydostała się spod kontroli w latach 90, podwyższając tempo wprowadzania nowych leków. Teraz mamy do czynienia z bakteriami opornymi na co najmniej 3 grupy antybiotyków (MDR), a także ekstremalnie opornymi (XDR) i odporne na wszystkie antybiotyki (PDR).
Mikrobiologia
Prof. Waleria Hryniewicz, szef Narodowego Programu Ochrony Antybiotyków (NPOA), podkreśla, że antybiotykoodporność stała się z jednym z najważniejszych zagrożeń dla zdrowia publicznego na świecie. WHO ostrzega, że problem ten zagraża osiągnięciom współczesnej medycyny. Jednakże, mimo globalnego charakteru problemu, tylko ¼ krajów na świecie prowadzi własne programy zwalczania antybiotykoodporności.
W maju 2015 r. 194 państwa jednomyślnie stwierdziły na Światowym Zgromadzeniu Zdrowia, że antybiotykoodporność to bardzo istotny problem, który wymaga globalnej interwencji. Europejskie Centrum Profilaktyki i Kontroli Zakażeń, Komisja Europejska oraz Amerykańskie Centrum Profilaktyki i Kontroli Zakażeń również biją na alarm od dawna.
W ramach walki z antybiotykoodpornością WHO organizuje Światowy Tydzień Wiedzy o Antybiotykach między 18 a 24 listopada. Jednym z głównych powodów antybiotykoodporności jest nadużywanie antybiotyków, aż 70% pacjentów w Polsce otrzymuje je nieprawidłowo. Prof. Hryniewicz podkreśla także problem podawania antybiotyków zwierzętom przeznaczonym do konsumpcji, co przyczynia się do rozprzestrzeniania się opornych bakterii.
Skandynawia, dzięki swoim narodowym strategiom i wysokim standardom higieny, kontroluje antybiotykoodporność skuteczniej niż wiele innych regionów. W Polsce natomiast problem rośnie.
W obliczu rosnącego zagrożenia antybiotykoodpornością konieczne są globalne wysiłki na rzecz zwalczania nadużywania antybiotyków, edukacji społeczeństwa i wspierania badań nad nowymi lekami. Światowy Tydzień Wiedzy o Antybiotykach to doskonała okazja, aby podkreślić jak ważny jest to problem i zmotywować społeczność międzynarodową do wspólnego działania.