Kleszcze stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia, ponieważ mogą przenosić różne patogeny, w tym bakterie z rodzaju Borrelia, odpowiedzialne za wywołanie boreliozy. W przypadku ugryzienia przez kleszcza, wiele osób zastanawia się, czy badać kleszcza na boreliozę w celu potwierdzenia zakażenia. Jednak warto zaznaczyć, że Polskie Towarzystwo Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych oraz żadne towarzystwo naukowe nie rekomenduje badania kleszcza.
Nawet jeśli badanie wykaże obecność materiału genetycznego krętka Borrelia w kleszczu, nie oznacza to automatycznie, że doszło do zakażenia. Badanie, jedynie potwierdza obecność bakterii w organizmie kleszcza, nie mówiąc nic o jej żywotności czy zdolności do wywołania infekcji u człowieka. Dlatego żaden lekarz na podstawie wyniku badania kleszcza nie zleci antybiotykoterapii.
Przede wszystkim, powinniśmy jak najszybciej samodzielnie usunąć kleszcza. Jeśli nie jesteśmy pewni, czy uda nam się to zrobić prawidłowo, warto skonsultować się z lekarzem lub zobaczyć odpowiedni film instruktażowy, który pokaże nam, jak prawidłowo usunąć kleszcza ze skóry. Jeśli kleszcz zostanie usunięty w ciągu 24 godzin od ukłucia, praktycznie nie ma ryzyka zakażenia boreliozą.
Warto pamiętać, że samo zaczerwienienie w miejscu ugryzienia nie świadczy o boreliozie. Najczęściej jest to reakcja alergiczna na ślinę kleszcza. O boreliozie może świadczyć tzw. rumień wędrujący, który pojawia się po około tygodniu lub dwóch od ukąszenia. Jest to charakterystyczne zaczerwienienie skóry z przejaśnieniem pośrodku, przypominające tarczę strzelniczą.
Można rozważyć wykonanie testów serologicznych po sześciu do ośmiu tygodni od ugryzienia. Testy ELISA, mogą wykazać obecność przeciwciał (IgM i IgG) przeciwko Borrelii. Warto jednak pamiętać, że testy ELISA są testami przesiewowymi i nie potwierdzają zakażenia, dlatego w przypadku dodatnich wyników warto rozważyć dodatkowe badanie potwierdzające, takie jak Western Blott.
Jeśli nie ma rumienia a chcemy upewnić się że nie doszło do zakażenia można wykonać Testy ELISA, na obecność przeciwciał (IgM i IgG) przeciwko Borrelii, po sześciu do ośmiu tygodni od ugryzienia kleszcza.
Regularne badania umożliwiają wczesne wykrycie nieprawidłowości i stanów chorobowych oraz pozwalają na szybkie podjęcie skutecznego leczenia.