Diagnostyka laboratoryjna chorób nerek. Podstawowe badania krwi.
Nerki odgrywają bardzo istotną rolę w naszym organizmie, są bogato ukrwionym narządem. Przepływa przez nie około 25% objętości wyrzutowej serca. Nerki kojarzone są z produkcją moczu, jednakże nie jest to jedyna funkcja tego narządu.
Ich funkcje to :
- udział w regulacji wydalania z organizmu płynów, elektrolitów i produktów przemiany materii
- są odpowiedzialne za wydalanie substancji chemicznych i ich metabolitów (np. toksyn, antybiotyków, witamin, metali ciężkich )
- biorą czynny udział w regulacji ciśnienia tętniczego krwi
- mają wpływ na funkcjonowanie naszego serca
- wpływają na metabolizm wapnia i fosforu
- regulują czynność szpiku kostnego
Diagnostyka laboratoryjna
Kreatynina znalazła zastosowanie w diagnostyce laboratoryjnej chorób nerek, ponieważ jest wydzielana z organizmu tylko drogą nerek. Używając stężenia kreatyniny w osoczu do monitorowania ich funkcji należy pamiętać, że do znamiennego podwyższenia stężenia kreatyniny w osoczu dochodzi dopiero wtedy, gdy znaczna część nefronów nerek ulegnie uszkodzeniu. Poziom kreatyniny w surowicy jest jednym z najważniejszych wskaźników czynności nerek. Dobowe wydalanie kreatyniny u osób zdrowych jest względnie stałe, a jej ilość zależna jest, od masy mięśniowej danej osoby, im większa masa mięśniowa tym większa ilość wytworzonego w procesie przemian metabolicznych produktu końcowego, czyli kreatyniny. Stąd też po intensywnej aktywności fizycznej stężenie kreatyniny w surowicy wzrasta.
Stężenie kreatyniny jest również rutynowo oznaczane przed badaniami wymagającymi podania dożylnego kontrastu, przy tomografii komputerowej lub przed rezonansem magnetycznym.
O funkcji nerek można wnioskować znając stężenie w surowicy substancji wydalanych głównie lub jedynie przez nerki. Podwyższenie stężenia tych substancji może świadczyć o problemie z nerkami. Wśród ponad 15 substancji wydalanych przez nerki największe znaczenie ma mocznik. Stężenie tego produktu metabolicznego w ludzkim organizmie zależy od przepływu krwi do nerek i diurezy, czyli procesu wydalania moczu przez nerki.
Wskazaniem do oznaczenia stężenia mocznika w surowicy jest np. sprawdzenie funkcji filtracji nerek, ocena nasilenia mocznicy, monitorowanie dializowanych chorych bądź
Podwyższone stężenie mocznika w surowicy może świadczyć o odwodnieniu, obniżeniu przepływu krwi przez nerki lub stosowaniu diety wysokobiałkowej. Obniżone stężenie może świadczyć o przewodnieniu lub o stosowaniu diety niskobiałkowej.
Służy do monitorowania funkcji nerek. Należy jednak pamiętać, że ilość powstającego w organizmie kwasu moczowego jest zależna również od innych czynników niż nerki i nieprawidłowe stężenie może nie być związane z ich chorobami.