Kinaza kreatynowa CK, znana również jako kinaza fosfokreatynowa (CPK), to enzym niezbędny do produkcji energii w komórkach, zwłaszcza w tkankach o wysokim zapotrzebowaniu energetycznym, takich jak mięśnie szkieletowe, mięsień sercowy i mózg.
CK występuje głównie w mięśniach szkieletowych, mózgu, sercu i siatkówce oka. Istnieją trzy izoformy CK: BB w tkance mózgowej, MM w mięśniach poprzecznie prążkowanych, MB w mięśniu sercowym. CK bierze udział w dostarczaniu energii do tkanek o wysokim zapotrzebowaniu energetycznym.
Wzrost poziomu CK:
Wzrost poziomu CK w surowicy jest wskaźnikiem uszkodzenia lub zapalenia tkanek, zwłaszcza mięśniowych. Komórki mięśniowe o wysokim zapotrzebowaniu energetycznym, gdy ulegną uszkodzeniu, pozwalają na przedostanie się CK do krwi.
Zastosowanie w diagnostyce:
Diagnoza chorób mięśni, monitorowanie przebiegu choroby, efektywności terapii.
Kiedy wykonać badanie CK?
- W przypadku podejrzenia chorób mięśni, urazów, zawału serca, wysiłkowego bólu mięśni.
- Monitorowanie choroby i skuteczności terapii.
- Przy podejrzeniu zatrucia tlenkiem węgla, alkoholem, strychniną.
Wzrost CK – przyczyny:
Choroby nerwowo-mięśniowe, dystrofie, miopatie, zawał serca, zatrucie substancjami toksycznymi, niedoczynność tarczycy, choroby autoimmunologiczne, choroby ośrodkowego układu nerwowego.
Wzrost CK po wysiłku fizycznym:
U sportowców po intensywnym treningu, zwłaszcza u osób aktywnie uprawiających sporty siłowe podwyższone CK jest spotykane.
Jak obniżyć podwyższony poziom CK:
- Leczenie choroby podstawowej.
- Utrzymanie prawidłowej masy ciała.
- Ograniczenie intensywności treningów.
- Prawidłowa regeneracja potreningowa – odpowiednie odżywianie, masaże, sen.