Do zakażenia HPV najczęściej dochodzi poprzez kontakty seksualne, jednak można się zarazić również poprzez korzystanie z tego samego ręcznika lub noszenie bielizny osoby zakażonej. Teoretycznie do zakażenia może dojść nawet w toalecie publicznej.
Ciekawostką jest fakt że w ciągu swojego całego życia 50-80% aktywnych seksualnie kobiet i mężczyzn było lub będzie zakażonych HPV. Zakażenia tym wirusem mogą prowadzić również do raka odbytu, przestrzeni ustno-gardłowej, pochwy, sromu czy prącia. U większości osób infekcja jest bezobjawowa i jest zwalczana przez system odpornościowy oraz ulega regresji po okresie około dwóch lat. Natomiast przewlekła infekcja wirusem brodawczaka ludzkiego zwiększa prawie 500-krotnie ryzyko nowotworu.
Wirusy HPV dzielimy na :
- niskoonkogenne (niskie ryzyko). Wywołują łagodne zmiany brodawkowate narządów płciowych, tzw. kłykciny kończyste. Do tej grupy zaliczają się typy m.in. 6,11,13,30,32,34,40,42,43,44,53,54,55,56,61,62,64,66,68,69.
- wysokoonkogenne (duże ryzyko). Wirusy te mają też związek z występowaniem innych nowotworów np. rak sromu, odbytu, pochwy, gardła czy języka. Do tej grupy zaliczają się m.in. 16,18,31,33,35,39,45,51,52,56,58,59,67.
Przyczyny pojawienia się zmian przednowotworowych:
- wczesne rozpoczęcie inicjacji seksualnej,
- duża ilość partnerów seksualnych w krótkim czasie,
- brak odpowiedniej higieny intymnej,
- zaniedbanie własnego zdrowia,
- nałóg związany z paleniem papierosów,
- stosowanie antykoncepcji hormonalnej,
- osłabienie układu odpornościowego.
Chociaż całkowite wyeliminowanie ryzyka zakażenia wirusem HPV jest niemożliwe, można je w pewien sposób ograniczyć. Podstawową zasadą jest unikanie przypadkowych kontaktów seksualnych, bez korzystania z zabezpieczenia. Ważne jest również zdrowe odżywianie oraz unikanie palenia tytoniu. Należy pamiętać też o regularnych badaniach, które zmniejszają szansę na rozwój choroby.
Fazy zakażenia wirusem HPV
Pierwszą fazą zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego jest okres, który upływa od momentu zakażenia do momentu wystąpienia pierwszych zmian. Faza utajenia może utrzymywać się bardzo długo ( kilkanaście lat ) i przejść w fazę subkliniczną, podczas której zmian są mniej lub bardziej widoczne. Ostatnią fazą zakażenia jest faza kliniczna, w której zmiany widoczne są gołym okiem, mają charakter kłykcin lub raka. Charakterystycznymi objawami zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego jest brak objawów, zarówno w fazie utajonej i subklinicznej. Dopiero w fazie klinicznej gdy pojawiają się widocznie zmiany typu :
- świąd,
- pieczenie
- upławy,
- kłykciny,
- brodawki.
wówczas jest to sygnał dla pacjentów że mogło dojść do zakażenia wirusem HPV, zarówno u kobiet jak i u mężczyzn.
Za najpewniejszą metodą diagnostyczną uważa się test HPV oparty o technologię Real Time PCR. Jest to test genetyczny, dzięki któremu możliwe jest dokładne określenie, jakim rodzajem wirusa HPV jesteśmy zakażeni. Test wskazany jest zarówno dla kobiet jak i dla mężczyzn.