Alergia na mięso jest uważana za stosunkowo rzadką, a dokładne dane na temat jej występowania są nieznane. Przykładowo, alergia na wołowinę dotyczy około 0,3% populacji. Choć zwykle występuje u dzieci, niektóre formy alergii na mięso są bardziej powszechne u dorosłych.
Najczęstsze objawy alergii na mięso
Objawy alergii na mięso mogą być różnorodne i obejmować:
- Wymioty
- Biegunkę
- Ból brzucha
- Wzdęcia
- Atopowe zapalenie skóry
- Pokrzywkę i inne zmiany skórne
- Ataki astmy
Ciężkie reakcje ogólnoustrojowe, takie jak anafilaksja, są bardzo rzadkie. Objawy najczęściej pojawiają się po spożyciu surowego lub niedogotowanego mięsa, ponieważ główne alergeny mięsa (albuminy surowicy) są wrażliwe na wysokie temperatury i trawienie.
Rodzaje mięs
Mięso można podzielić według pochodzenia i cech organoleptycznych:
- Ssacze: Wołowe, wieprzowe, cielęce, jagnięce, baranie, kozie oraz dziczyzna (np. jelenina, dzik) i drobne ssaki (np. królik, zając).
- Drobiowe: Mięso ptaków hodowlanych (kurczak, indyk, kaczka, gęś) oraz łownych (przepiórka, kuropatwa, bażant).
Mięso dzieli się także na białe (drób, królik, zając) i czerwone (ssaki hodowlane i łowne). W Polsce najczęściej spożywane są wieprzowina i kurczak. Mięso królika jest najmniej uczulające.
Reakcje krzyżowe
Alergia na mięso może wynikać z reaktywności krzyżowej alergenów mięsa z alergenami innych źródeł, zarówno pokarmowych, jak i powietrzno-pochodnych. Przykładem jest zespół „wieprzowina-kot”, gdzie uczulenie na albuminę surowicy kota (Fel d 2) powoduje nietolerancję wieprzowiny z powodu podobieństwa do albuminy surowicy świńskiej (Sus s 1, Sus d 1).
Innym przykładem jest alergia na mięso wołowe/cielęce oraz mleko, wynikająca z uczulenia na albuminę surowicy bydlęcej (Bos d 6).
Zespół „wieprzowina-kot”
Zespół „wieprzowina-kot” to sytuacja, w której pierwotne uczulenie na albuminę surowicy kota (Fel d 2) wywołuje wtórnie nietolerancję wieprzowiny. Objawy mogą obejmować pokrzywkę, obrzęk naczynioruchowy, bóle brzucha, nudności oraz wstrząs anafilaktyczny, szczególnie po spożyciu surowej, suszonej lub wędzonej wieprzowiny.
Zespół α-Gal
Zespół α-Gal to uczulenie na wielocukier α-Gal, obecny w ślinie kleszcza, które prowadzi do alergii na mięso czerwone. Po ukąszeniu przez kleszcza, przeciwciała wytworzone przeciwko α-Gal mogą reagować z fragmentami antygenów mięsa czerwonego, co prowadzi do objawów alergicznych, takich jak anafilaksja czy niestrawność, pojawiających się po kilku godzinach od spożycia mięsa.
Co uczula w mięsie czerwonym?
Głównymi alergenami mięsa są albuminy surowicy, immunoglobuliny i α-Gal. Albuminy surowicy to białka transportowe, które mogą wywoływać uczulenie zarówno drogą pokarmową, jak i wziewną. Są one wrażliwe na wysokie temperatury, co oznacza, że objawy alergii najczęściej pojawiają się po spożyciu surowego lub niedogotowanego mięsa.
Najważniejsze alergeny z klinicznego punktu widzenia to:
- Fel d 2 (kot)
- Bos d 6 (krowa)
- Sus s 1 / Sus d 1 (świnia)
Alergia na mięso, choć rzadka, może powodować poważne objawy. Najczęściej dotyczy dzieci, ale niektóre formy są bardziej powszechne u dorosłych. Warto być świadomym objawów, rodzajów mięsa oraz specyficznych zespołów związanych z tą alergią, aby skutecznie jej unikać i reagować na ewentualne symptomy.