Alergia na mięso jest uważana za stosunkowo rzadką, a dokładne dane na temat jej występowania są nieznane. Przykładowo, alergia na wołowinę dotyczy około 0,3% populacji. Choć zwykle występuje u dzieci, niektóre formy alergii na mięso są bardziej powszechne u dorosłych.
Objawy alergii na mięso mogą być różnorodne i obejmować:
Ciężkie reakcje ogólnoustrojowe, takie jak anafilaksja, są bardzo rzadkie. Objawy najczęściej pojawiają się po spożyciu surowego lub niedogotowanego mięsa, ponieważ główne alergeny mięsa (albuminy surowicy) są wrażliwe na wysokie temperatury i trawienie.
Mięso można podzielić według pochodzenia i cech organoleptycznych:
Mięso dzieli się także na białe (drób, królik, zając) i czerwone (ssaki hodowlane i łowne). W Polsce najczęściej spożywane są wieprzowina i kurczak. Mięso królika jest najmniej uczulające.
Alergia na mięso może wynikać z reaktywności krzyżowej alergenów mięsa z alergenami innych źródeł, zarówno pokarmowych, jak i powietrzno-pochodnych. Przykładem jest zespół „wieprzowina-kot”, gdzie uczulenie na albuminę surowicy kota (Fel d 2) powoduje nietolerancję wieprzowiny z powodu podobieństwa do albuminy surowicy świńskiej (Sus s 1, Sus d 1).
Innym przykładem jest alergia na mięso wołowe/cielęce oraz mleko, wynikająca z uczulenia na albuminę surowicy bydlęcej (Bos d 6).
Zespół „wieprzowina-kot” to sytuacja, w której pierwotne uczulenie na albuminę surowicy kota (Fel d 2) wywołuje wtórnie nietolerancję wieprzowiny. Objawy mogą obejmować pokrzywkę, obrzęk naczynioruchowy, bóle brzucha, nudności oraz wstrząs anafilaktyczny, szczególnie po spożyciu surowej, suszonej lub wędzonej wieprzowiny.
Zespół α-Gal to uczulenie na wielocukier α-Gal, obecny w ślinie kleszcza, które prowadzi do alergii na mięso czerwone. Po ukąszeniu przez kleszcza, przeciwciała wytworzone przeciwko α-Gal mogą reagować z fragmentami antygenów mięsa czerwonego, co prowadzi do objawów alergicznych, takich jak anafilaksja czy niestrawność, pojawiających się po kilku godzinach od spożycia mięsa.
Głównymi alergenami mięsa są albuminy surowicy, immunoglobuliny i α-Gal. Albuminy surowicy to białka transportowe, które mogą wywoływać uczulenie zarówno drogą pokarmową, jak i wziewną. Są one wrażliwe na wysokie temperatury, co oznacza, że objawy alergii najczęściej pojawiają się po spożyciu surowego lub niedogotowanego mięsa.
Najważniejsze alergeny z klinicznego punktu widzenia to:
Alergia na mięso, choć rzadka, może powodować poważne objawy. Najczęściej dotyczy dzieci, ale niektóre formy są bardziej powszechne u dorosłych. Warto być świadomym objawów, rodzajów mięsa oraz specyficznych zespołów związanych z tą alergią, aby skutecznie jej unikać i reagować na ewentualne symptomy.
Regularne badania umożliwiają wczesne wykrycie nieprawidłowości i stanów chorobowych oraz pozwalają na szybkie podjęcie skutecznego leczenia.